Melatonina: wpływ na aktywność seksualną

U wszystkich istot żywych melatonina wpływa w istotnym stopniu na aktywność seksualną i rozmnażanie. Zagadnienie to omawiamy bardziej szczegółowo w części III. W tym miejscu warto tylko zauważyć, że melatonina w bezpośredni sposób reguluje cykle rozrodcze wielu gatunków zwierząt. W przeciwieństwie do kobiet, które mogą zajść w ciążę w dowolnej porze roku, większość samic ma ściśle wyznaczone okresy płodności – jest to tak zwany okres krycia albo stanowienia. W tym czasie i tylko w tym czasie samice jajeczkują (znane jest to pod nazwą okresu rui), a samce wytwarzają spermę. Taki okres stanowienia jest bardzo ważny dla przetrwania gatunku, ponieważ gwarantuje, że potomstwo urodzi się w optymalnych warunkach, zazwyczaj na wiosnę albo latem, gdy sprzyja pogoda, a pożywienia jest pod dostatkiem. U owiec dochodzi do zapłodnienia jesienią, ich ciąża trwa sześć miesięcy, a młode przychodzą na świat wiosną. Wiele ptaków buduje gniazda i składa jaja wczesną wiosną, tak by pisklęta wykluły się, kiedy jest jeszcze ciepło, i przygotowały do samodzielności przed okresem chłodów. Dziś wiemy, że zwierzęta reagują w ten sposób na zmiany pór roku. gdyż wykonują polecenia szyszynki. Aktywność płciowa zwierząt zależy od ilości światła i odpowiadającej jej ilości melatoniny. Zmiany długości dnia powodują obniżanie lub podwyższanie poziomu melatoniny, która albo uaktywnia, albo dezaktywuje odpowiednie hormony płciowe. Ostatnio przeprowadzono wiele interesujących doświadczeń ze zwierzętami. Wykazały one, że kiedy cykle światła zostają sztucznie zmienione, zgodnie z nimi zmieniają się także cykle rozrodcze zwierząt. Na przykład, jeśli zmusić gryzonie do życia w warunkach skróconego okresu jasności, symulując w ten sposób krótsze dni w zimie, samce doznają regresji jąder, a samice zaczynają cierpieć na zahamowanie okresu rui. I na odwrót – jeśli okres jasności wydłużyć, naśladując długie dni wiosny i lata, szczurom powraca zdolność rozrodcza.

Leave a Reply