Gimnazjum SP Goleszów - szkoła dla dzieci i młodzieży

W miarę postępu prac rodziły się wciąż nowe pytania. Chciałem wiedzieć jeszcze więcej o wzajemnych powiązaniach między gruczołami wytwarzającymi hormony a układem immunologicznym, chciałem poznać przyczynę istnienia tychże powiązań i zidentyfikować centralny ośrodek regulacyjny.

Czytaj dalej »

Prowadziłem więc dalsze obserwacje, by odkryć przyczyny tych tak bardzo odmiennych reakcji na identyczne oddziaływanie (podawałem zawsze tę samą dawkę ekstraktu). Na pewnym etapie doznałem olśnienia. Te myszy, u których wystąpiła wyraźna poprawa, otrzymywały ekstrakty mózgowe w godzinach popołudniowych, te zaś. u których nie obserwowaliśmy zmian, dostawały je rano. Ta obserwacja skierowała moją uwagę na naturalne rytmy biologiczne – dobowe i okresowe fluktuacje wydzielania hormonów, które sterują wszelkimi cyklami życiowymi i zwierząt, i ludzi. Moje laboratorium wydawało się idealnym miejscem do tego typu rozważań. Wspaniałe alpejskie krajobrazy skłaniały do refleksji na temat uzależnienia człowieka od naturalnego cyklu przyrody. Byliśmy tu, wśród niedostępnych gór, cząstką natury, a jednocześnie dysponując wiedzą i nowoczesną aparaturą mogliśmy odkrywać jej tajemnice. W takim otoczeniu bardzo wyraźnie odbiera się zmiany sezonowe – zarówno zwierzęta żyjące na wolności, jak i te hodowane w laboratorium były silnie uzależnione od pór roku. Już czterysta lat przed naszą erą Hipokrates wyrazi! przekonanie, że studenci medycyny powinni w pierwszym rzędzie uczyć się o zmianach sezonowych oraz ich wpływie na życie ludzi i zwierząt. Według Hipokratesa cykle życiowe związane z porami roku wywierają olbrzymi wpływ na stan zdrowia cielesnego i psychicznego, skoro więc lekarz nie będzie sobie zdawał sprawy z tego zjawiska, nie będzie też w stanie zrozumieć, co dzieje się z jego pacjentem. Nauka potwierdziła to, co Hipokrates wyczuwał instynktownie. Analiza próbek krwi wykazała, że poziom różnych hormonów znacznie się waha w zależności od pory roku, a nawet ulega zmianie z godziny na godzinę w cyklu dobowym. Owe zmiany rzutują wyraźnie na obserwowane cykle życiowe zwierząt i ludzi. Dlatego też zacząłem się zastanawiać, czy dobowe zróżnicowanie produkcji różnych hormonów nie wywiera także wpływu na stan układu immunologicznego. Może ta zależność wyjaśniłaby, dlaczego u myszy otrzymujących ekstrakty w godzinach wieczornych następowała tak znaczna poprawa w porównaniu ze zwierzętami, którym wstrzykiwano ekstrakty rano. A ponieważ już wiedziałem, że układ immunologiczny jest ściśle powiązany z funkcjonowaniem gruczołów sterujących wzrostem i reprodukcją, dlatego uznałem za raczej oczywiste, iż cykliczność pracy owych gruczołów może również oddziaływać na ten układ.

Czytaj dalej »

Po pierwszych dwóch miesiącach niepalenia już możesz świętować to, że stałeś się o cały rok młodszy. Po pięciu miesiącach przestajesz się męczyć z powodu rzucenia palenia, zmniejsza się głód nikotynowy, a Ty zaczynasz się czuć zdecydowanie lepiej. Układ immunologiczny zaczyna działać sprawniej. Rzadziej się przeziębiasz, rzadziej też masz inne rodzaje infekcji dróg oddechowych. Twój zysk to dwa lata. Po ośmiu miesiącach Twoje płuca staną się czystsze, poprawi się wydolność fizyczna. Po roku niepalenia będziesz o trzy lata młodszy. Czy nie jest to ogromny sukces? Trzy lata odzyskane w rok. Po dwóch latach prawdopodobieństwo wystąpienia u Ciebie zawału serca i udaru mózgu wyraźnie się zmniejszy, a po pięciu latach bez papierosa tempo starzenia się naczyń tętniczych wróci niemal do stanu osoby, która nigdy nie paliła. Ryzyko zachorowania na nowotwór złośliwy i ryzyko wystąpienia innych przejawów upośledzonej odporności zmniejszy się do tego poziomu, jaki obserwujemy u osób niepalących. Można ująć to jeszcze inaczej: jeśli zdecydujesz się przestać codziennie wypalać paczkę papierosów, będziesz odzyskiwał po jednym roku życia [będziesz miał zatem okazje świętować imprezy pt. „o jeden rok młodszy”) w drugim, piątym, ósmym, trzynastym, dwudziestym drugim, trzydziestym drugim i sześćdziesiątym miesiącu od wypalenia ostatniego papierosa.

Czytaj dalej »

Musiałem więc zapoznać się z ustaleniami nauki w kwestii dobowych cyklów aktywności. Przekopałem setki fachowych czasopism w poszukiwaniu artykułów dotyczących szyszynki. Zwróciłem uwagę na szyszynkę, ponieważ badacze wrykazali już wcześniej, że ten niewielki gruczoł jest odpowiedzialny za sterowanie naturalnymi cyklami organizmów ludzi i zwierząt, włączając w to dobowy rytm snu i czuwania oraz sezonowe zmiany aktywności. Zostało też dowiedzione, że bezpośrednim czynnikiem regulującym owe cykle jest melatonina, hormon produkowany przez szyszynkę, W poszukiwaniu szczegółowych danych nawiązałem kontakt z Europejskim Forum Badań nad Szyszynką i wziąłem udział w konferencji naukowej zorganizowanej w Jerozolimie. Muszę zaznaczyć, że w gronie wybitnych endokrynologów zajmujących się badaniami szyszynki byłem jedynym immunologiem.

Czytaj dalej »

Z literatury fachowej wiedziałem już. że światło odgrywa zasadniczą rolę w sterowaniu cyklem dobowym i w funkcjonowaniu szyszynki. Szyszynka odznacza się światłoczułością i zależnie od natężenia światła odbieranego przez oczy produkuje mniej lub więcej melatoniny. Mój następny eksperyment miał na celu określenie, jak {i czy w ogóle) stale natężenie światła wpłynie na wzrost i ogólny rozwój myszy laboratoryjnych.

Czytaj dalej »

Kiedy myślimy o motocyklach, kojarzymy je z nieposkromioną młodością. A prawda jest taka, że nic tak szybko nie potrafi nas postarzeć. Tylko pięć sekund dzieli „bycie młodym” od „bycia martwym”. Trzydzieści pięć razy bardziej prawdopodobna jest śmierć w wypadku, kiedy się prowadzi motocykl, niż kiedy jest się typowym kierowcą samochodu. I chyba nie zaskakuje fakt, że większość wypadków śmiertelnych na motocyklach i poważnych obrażeń wynika z urazów głowy. Lekarze doświadczeni w udzielaniu pierwszej pomocy często nazywają motocyklistów „dawcami narządów”: dlatego że tak wiele ofiar trafia na izbę przyjęć w stanie śmierci mózgu, podczas gdy pozostałe narządy ciała są nietknięte. Mimo że brzmi to potwornie, z grubsza daje właściwy pogląd na to, z jakim ryzykiem wiąże się jazda na motorze. Istnieje ryzyko zgonu na miejscu, zaś ci motocykliści, którzy przeżyli, często zostali kalekami wskutek, na przykład, przerwania rdzenia kręgowego, utraty kończyn czy też licznych i skomplikowanych złamań.

Czytaj dalej »

Tlen jest koniecznym składnikiem do produkcji ATP i spala się podczas tego procesu. Gdy jednak produkcja ATP w mitochondriach zmniejsza się, pozostaje nadmiar tlenu, co może prowadzić do tworzenia się wolnych rodników. Jak już wiemy, wolne rodniki potrafią niszczyć tkanki i układy organizmu.

Czytaj dalej »

Eksperyment był prawdziwym wyzwaniem nawet dla najzdolniejszych chi- rurgów. Pomimo ogromnego wpływu, jaki szyszynka wywiera na cały organizm, sam gruczoł jest, jak już wiemy, bardzo mały, tak bardzo, że z trudem można go dostrzec gołym okiem. Jednego dnia byliśmy w stanie przeprowadzić zaledwie kilka operacji trwających po kilka godzin, a przygotowania do każdej zabierały nam trzy do czterech dni. Dlatego też cały eksperyment trwał w sumie kilka tygodni.

Czytaj dalej »

Nie ma kwestii: papierosy uzależniają zarówno fizycznie jak i psychicznie. Na przykład, myszy laboratoryjne, których używano w doświadczeniach nad wpływem palenia, nauczyły się przewidywać, w które dni będą wystawione na działanie dymu i spieszyły o zwykłej godzinie w ten koniec klatki, z którego wpuszczano dym. Potrzebowały dymka! Muszę być sprawiedliwy, trudno jest mi nawet wyobrazić sobie, jak to jest, gdy się rzuca palenie – sam nigdy nie paliłem. Jednak na podstawie obserwacji moich przyjaciół i pacjentów, którzy męczyli się rzucając palenie, wiem, że jest to trudne zadanie. Ludzie, którym udało się zerwać z nałogiem i już do niego nie wrócić, zasługują na najwyższe uznanie.

Czytaj dalej »

Jakość powietrza oceniamy ilością cząstek materii w nim zawartej (PM od nazwy ang: particular metter). Im większa koncentracja cząstek materii o określonej średnicy ziarna, tym większe prawdopodobieństwo, że wystąpi u Ciebie przedwczesne starzenie spowodowane chorobami serca i płuc. Im mniejsze są cząstki zanieczyszczeń, tym bardziej są szkodliwe. Cząstki o średnicy 10 mikronów (PM-lOs) lub mniejszej średnicy najłatwiej jest wykryć i zmierzyć ich koncentrację, zatem ich też używa się jako wskaźnika zanieczyszczenia powietrza. (Zapoznaj się z tabelami 6.3 i 6.4).

Czytaj dalej »

Kruche kości i zapalenie stawów są wyraźnymi oznakami starości. Groźbę rozwinięcia tych zmian można wyraźnie zmniejszyć, jeśli tylko przyjmuje się codziennie odpowiednią dawkę wapnia i witaminy D. Przyjmowanie na dobę 1200 mg wapnia i 400 IU (jednostek międzynarodowych) witaminy D może odmłodzić Cię o 1.1 roku.

Czytaj dalej »