Gimnazjum SP Goleszów - szkoła dla dzieci i młodzieży

Hinduscy mistycy byli obdarzeni zdumiewającą intuicją. Szyszynka u niż- szych gatunków zwierząt pełniła rzeczywiście rolę „trzeciego oka”. Pozostałości tego trzeciego oka można zobaczyć na przykład u żyjącej w Tuaturze w Nowej Zelandii jaszczurki. Ma ona w górnej części głowy naprawdę małe wgłębienie – promienie słońca mogą więc padać bezpośrednio na szyszynkę. Niektórzy naukowcy sądzą, że na jakimś wcześniejszym etapie ewolucji gruczoł ten rzeczywiście służył niektórym gadom jako trzecie oko. Dziwne więc, że szyszynka nigdy nie przekształciła się w prawdziwy narząd wzroku. Okazuje się, że przyroda przeznaczyła ją do innych, znacznie ważniejszych zadań.

U ptaków wędrownych (zwłaszcza tych, które mają wspólnych przodków z gadami) szyszynka pełni znaczącą funkcję. Ptaki te korzystają w swoich wędrówkach z wielu drogowskazów, takich jak położenie słońca na niebie i dobowe zmiany jasności i ciemności. Szyszynka u tych ptaków jest zlokalizowana tuż pod półprzezroczystą kością czaszki. W ten sposób światło może przenikać przez nią bezpośrednio do szyszynki. Badania wykazały, że jeśli kość czaszki takiego wędrownego ptaka pomalujemy czarną farbą, tak by światło nie mogło docierać do gruczołu, ptak natychmiast traci orientację.

Dowiedziono również, że ptaki mogą wyczuwać zmiany wartości ziemskiego pola magnetycznego. W ten sposób „konstruują” coś w roząju kompasu. Funkcję takiego kompasu może pełnić szyszynka. To wcale nie jest takie dziwne, jak mogłoby się wydawać. Ziemia przypomina gigantyczny obracający się magnes, przemierzający przestrzeń. Słońce, którego masa wielokrotnie przewyższa masę Ziemi, działa na naszą planetę jak silny elektromagnes, a także, choć w mniejszym stopniu, oddziałuje na księżyc. Obracanie się Ziemi wokół Słońca i księżyca wokół Ziemi powoduje, że elektromagnetyczne pole Ziemi ulega zmianom. Uważa się, że szyszynka u wielu zwierząt, a także u człowieka, reaguje na siły oddziaływania pola magnetycznego. Szyszynka ptaków może zatem wyczuwać zmiany wartości ziemskiego pola elektromagnetycznego i w ten sposób wskazywać drogę wędrowcom. Ptaki mogą odlatywać na zimę o tysiące mil od letnich gniazd i wiosną powracać dokładnie w to samo miejsce, z którego odleciały.