Kwestia wieku: co sprawia, że się starzejesz
Nieważne, kim jesteś, nieważne, co napotkasz na drodze swojego życia, jedno masz jak w banku: będziesz się starzał, każdego dnia. Taka jest cena życia i nie możesz tego zmienić. W każdym razie, jak dotąd, nie mogłeś. Teraz już dysponujemy wiedzą, jak spowolnić proces starzenia, jak go odwrócić, a jest to najlepsza rzecz, jaką możemy zrobić dla własnego zdrowia. „Młodszy” i „zdrowszy” to niemal synonimy. Większość chorób, którym musimy stawiać czoło – rak, zwyrodnienie stawów, choroby serca – rzadko występują w okresie, gdy nasz organizm nie zdradza oznak starzenia. Tak naprawdę, to właśnie te choroby zbyt często stanowią podstawową oznakę starzenia się, ich początek zbiega się w czasie z naszym pierwszym odkryciem, że się starzejemy.
Zaskakujące jest, że nikt nie wie, czemu właściwie się starzejemy. Mimo że samo starzenie jest jednym z najbardziej rzucających się w oczy procesów biologicznych – procesem, o którym pisano, od kiedy w ogóle zaczęto pisać o biologii – nie ma dobrej teorii naukowej, która wyjaśniałaby jego przyczyny. Potrafimy jedynie stwierdzić, że nasz organizm tak został zaprojektowany, by podlegać starzeniu się. Jest ono włączone w naszą biologię i nikt nie potrafi wyjaśnić, czemu tak jest. Naukowcy stworzyli co najmniej siedem liczących się teorii dotyczących przyczyn starzenia, i wszystkim można przypisać pewną wartość. Niektórzy badacze uważają, że nasze organizmy są tak zaprogramowane, by w końcu umrzeć – genetyczny program naszych komórek zezwala na określoną liczbę podziałów i kiedy komórki wyczerpią ten limit nasz organizm zaczyna szwankować. Dobrze znana jest teoria telomerowa (telomerami nazywamy fragmenty materiału genetycznego, od których zależy, ile podziałów komórkowych jest możliwe). Inni z kolei twierdzą, że dochodzi do upośledzenia układu neuroendokrynnego – co oznacza, że zarówno układ nerwowy jak i układ wydzielania wewnętrznego zużywają się w końcu i powodują większą podatność na najprzeróżniejsze choroby. Trzecia hipoteza, którą można nazwać „teorią znoszonego ubrania”, mówi, że samo życie sprawia, iż się starzejemy. Zgodnie z czwartą teorią w naszym organizmie, w ciągu życia, odkłada się tyle toksyn i innych szkodliwych produktów, że przestaje sobie z nimi radzić. Niektórzy badacze, rozwijając niniejszą hipotezę, twierdzą nawet, że związki te mogą się wbudowywać w materiał genetyczny. Prawdopodobnie słyszałeś kiedyś coś o piątej teorii – teorii, która mówi, że starzenie jest związane z powstawaniem wolnych rodników. W naszym organizmie powstają wolne rodniki, substancje o działaniu utleniającym, które uszkadzają organy ciała i nasze DNA, co sprawia, że się starzejemy. Uzupełnieniem tej teorii jest hipoteza, iż glukoza działa toksycznie, jest to także przyczynek do teorii gromadzenia się substancji toksycznych. No i wreszcie teoria, która wynika z ogólnego prawa entropii: cały wszechświat zmierza od uporządkowania do chaosu, a na naszych ciałach proces ten odciska się piętnem starości.